Hoe innovatieve sla lokaal een succes wordt

In Japan is een donkergroene grote bataviasla favoriet, in Korea een lichtgroene variant. “Niet alleen consumentenvoorkeuren, maar ook klimaat, ziektedruk en marktontwikkelingen zijn overal anders”, vertelt Jos van der Knaap, Crop-Coordinator Lettuce Asia. Om nu en in de toekomst goed te kunnen inspelen op de lokale behoeften van klanten, vestigde Rijk Zwaan zich de afgelopen decennia in 31 landen.

Vragen van telers begrijpen

Terwijl op de achtergrond de tropische vogels klinken, vertelt Jos van der Knaap - die ooit begon als tuinbouwleraar en al 26 jaar in Indonesië woont en werkt - waarom lokale betrokkenheid zo belangrijk is. “Doordat we als Rijk Zwaan hier gevestigd zijn, kunnen we de vragen van telers echt begrijpen. Bovendien ervaren we dagelijks hoe mensen hier leven en eten. Inmiddels heb ik mij helemaal aangepast aan de eetcultuur. Gado gado met Crystal lettuce vind ik geweldig lekker.”

Naar 31 vestigingen wereldwijd

Die lokale betrokkenheid is met 31 filialen inmiddels verankerd in het bedrijf. Rijk Zwaan opende zijn eerste filiaal in 1964 in Duitsland en zijn 31e locatie in 2019 in Japan. Van der Knaap illustreert hoezeer de slateelt, ziektedruk en marktvoorkeuren verschillen van land tot land.
“Sla telen in de tropen betekent dat de bladeren stretchen en tipburn een probleem kan zijn. Daarom kiezen telers voor korte teelten met 25 planten per m2. In hoogland is de teelt langer met minder planten per m2. Ook consumentenvoorkeuren zijn overal anders. Zo houden Japanners van donkergroene bataviasla omdat zij dat als gezond ervaren. Koreanen hebben juist een voorkeur voor lichtgroen blad, omdat dat jonger oogt.”

Lokale kennis in veredelingsprogramma’s

Slarassen ontwikkelen die aansluiten bij specifieke omstandigheden in alle landen klinkt als een complexe puzzel. Volgens Van der Knaap is de samenwerking tussen lokale teelt- en marktspecialisten en veredelaars essentieel bij het leggen van de puzzelstukjes.

“De inbreng van lokale kennis helpt om langlopende veredelingsprogramma’s bij te sturen. Hoe kunnen we inspelen op wensen uit de keten? Wat zijn de gevolgen van klimaatverandering? Welke markttrends zien we? Maar het werkt ook andersom. Nieuwe slarassen of -typen komen vaak voort uit de creatieve ideeën van veredelaars, zoals de veelbladige Salanova®, de driekleurige Salatrio, de knapperige Crunchy Lettuce en de open ijsbergsla Crystal lettuce. Met onze lokale kennis en na uitgebreide trials in de regio kunnen wij goed inschatten waar een nieuw ras of type kan slagen.”

Dikke, sappige bladeren

Zo is Crystal lettuce echt een hit in Azië geworden, vertelt Van der Knaap. “De dikke, sappige bladeren passen heel goed in warme gerechten, zoals sla hier vooral wordt gegeten. Bijvoorbeeld in een hotpot of in een noodlesoep. Deze sla is bovendien open, wat beter past bij de teelt in de tropen. Een gesloten bol als ijsbergsla warmt te veel op. Innovatieve telers werken graag met ons samen om dit soort nieuwe typen als Crystal lettuce verder te brengen. Wij helpen hen niet alleen bij de teelt, maar ook bij de promotie.”

Een ander voorbeeld is Salatrio, dat in Japan inmiddels een begrip in de markt is. “De gemiddelde consument in het land is wat ouder en wil graag voor kwaliteit betalen. Bovendien zijn Japanners gericht op gezondheid en voedselveiligheid. Met op hydroponics geteelde Salatrio spelen klanten daarop in.”

Telers vooruithelpen met cursus

Vanuit 31 lokale vestigingen blijft Rijk Zwaan telers overal in de wereld vooruithelpen om die nieuwe kansen te creëren in de slamarkt. Telers vooruithelpen, dat is eveneens Van den Knaaps persoonlijke drijfveer. De online cursus midtech hydroponics voor telers in Azië illustreert dat.

"Telers op alle continenten kiezen steeds vaker voor de indoor slateelt op water, ook wel hydroponics genoemd. Toen ik vanwege Covid niet kon reizen, had ik tijd om een midtech cursus hierover samen met collega’s te maken. Die is voor iedereen in Azië beschikbaar. We hebben zo’n tweeduizend gebruikers, die ons heel positieve feedback gaven."